کمک و دادخواهی از مظلوم در منشور سیاسی زیارت عاشورا 

یکی از برترین فروع دین تولّا و تبرّا است، تولّا یعنی دوست داشتن خوبیها و خوبان، و تبرّا یعنی دشمن داشتن بدیها و بدان. تولّا و تبرّا آن قدر اهمیت دارد که در بعضی از روایات از آن به عنوان محکم ترین دستاویز ایمان یاد شده است.[مهدوی کنی، محمدرضا، نقطه های آغاز در اخلاق عملی، ص90].

 

مؤمن اگرچه نباید نسبت به مؤمنین حقد و کینه داشته باشد ولی دشمنی با دشمنان خدا و کسانی که با جلوگیری از فراگیر شدن احکام الاهی، سعادت نسل های بشری را از بین بردند، وظیفه الاهی و حتی انسانی است.

 

از دیگر رویکردهای سیاسی در زیارت مقدس عاشورا کمک و دادخواهی از مظلوم در جوامع بشری است، در این زیارت خداوند متعال خود را دادخواه خون به ستم ریخته شده سید الشهدا معرفی می‌کند و بیان شد:  «السلام علیک یا ثارالله وابن ثاره والوتر الموتور».

 

 

علما و رهبران سیاسی و دینی مردم در سراسر جهان باید به علم خود عمل نمایند، و نسبت به علم خود مسئول هستند، استفاده از علم و آگاهی به نفع مردم و استفاده از اعتباری که از طریق علم کسب شده است همه باید به نفع مردم جهان استفاده شود. یکی از این موارد کمک و دادخواهی از مظلوم در سراسر جهان است، در فراز زیارت عاشورا که بیان شده «السلام علیک یا ثارالله وابن ثاره والوتر الموتور» خداوند برای امام حسین علیه السلام خون خواهی می کند و از ظلمی که به ایشان شده انتقام می‌گیرد.

 

وقتی خداوند در این زیارت این نکته را بیان می‌کند یعنی یکی از سیاست های جامعه و علما و حاکمان سیاسی و دینی دادخواهی از مظلوم در جوامع بشری است. 

 

امیرالمؤمنین (علیه السّلام) در این زمینه می فرمایند: وَ ما اَخَذَ اللّهُ عَلَی العُلَماءِ اَلّا یُقِرّوا عَلیٰ کِظَّةِ ظالِمٍ وَ لا سَغَبِ مَظلوم؛(نهج‌البلاغه، خطبه ٣) یعنی خدای متعال این تعهّد را از علما گرفته، از دانشمندان گرفته که در این زمینه تحمّل نکنند «کِظَّة ظالم» و «سَغَب مظلوم» را؛ نباید تحمّل کنند پُرخوری ستمگر و گرسنگی ستمدیده را؛ اَلّا یُقِرّوا. باید عکس‌العمل نشان بدهیم، واکنش نشان بدهیم. 

 

از انتقام ذات حق تعالی از فرعونیان، مجرمین، تکذیب کنندگان پیامبران و مواردی دیگری که در قرآن کریم آمده است، فهمیده می شود که اعتقاد و التزام به این امر واجب است.

 

از موارد لعن و برائت قرآنی و روایی و حتی در زیارت عاشورا که کلام قدسی است، فهمیده می شود که نه تنها حقد و کینه، نسبت به دشمنان دین و بانیان جنایت کربلا، نامشروع نیست، بلکه امری مشروع و از شعائر اصلی دین است. چنان که شعار اساسی دین یعنی توحید، بیزاری و دشمنی نسبت به دشمنان دین است.

 

حکومت اسلامی و حکومت های آزادی خواه جهان و رهبران سیاسی و دینی  باید مدافع مظلومان و یار و یاور آنها باشد و در برابر هجوم ستمگران از آنان حمایت و دفاع کند، این دیدگاه در عبارات متعددی از نهج البلاغه منعکس شده است. امام علی(ع) اصولا فلسفه حکومت را قیام در برابر ستمگران و یاری ستمدیدگان می‌داند و در آخرین وصایا در بستر شهادت نیز به فرزندانش تأکید می‌کند که همواره دشمن ظالمان و یاور مظلومان باشند. ایشان از قول پیغمبر(ص) می‌فرمود: «امتی که حق ضعیفان را از زورمندان با صراحت نگیرد، هرگز پاک نمی‌شود و روی سعادت را نمی‌بیند. 

 

اگر جهان میخواد روی سعادت را ببیند و با آرامش و سعادت، مردمان جهان در کنار هم زندگی کنند، باید این سیاست اصلی دادخواهی از مظلوم در جوامع بشری به عنوان منشوری سیاسی اجرا گردد. 

 

با توجه به نکاتی که مطرح شد و دادخواهی از ستم و ظلمی که به سید الشهدا در عاشورا واقع گردید، خداوند خود را دادخواه خون به ستم ریخته شده سید الشهدا معرفی کردند و با توجه به قدسی بودن این زیارت، یکی دیگر از سیاست های منشوری زیارت عاشورا دادخواهی از مظلوم است، که باید تلاش شود این اصل در تمام جهان توسط حاکمان اسلامی، دینی و سیاسی پیاده سازی گردد.

 

حجت الاسلام حامد میرزاخان